این روزا که دیگه پول نقد دست کمتر کسی پیدا میشه و همه با کارت خرید می‌کنن، داشتن یه کارتخوان شده از نون شب واجب‌تر برای هر کسب‌وکاری. فرقی نمی‌کنه مغازه داشته باشی یا یه پیج فروش آنلاین، مشتری انتظار داره که بتونه راحت با کارتش پول بده.
شمارتو بذار، یک تومان تخفیف بگیر
حالا تو این بین، خیلی‌ها شاید به این فکر کنن که “ای کاش یه کارتخوان رایگان گیرم بیاد!” یا اصلا کارتخوان ثابت! این کلمه “رایگان” خیلی جذابه، مگه نه؟ ولی آیا واقعاً چیزی به اسم کارتخوان کاملاً رایگان وجود داره؟ یا این فقط یه جور تبلیغه؟
بیایید همین اول کار تکلیفمون رو روشن کنیم: راستش رو بخواید، چیزی به اسم کارتخوان “کاملاً رایگان” که همین‌جوری بهتون بدن و بگن نوش جان، وجود نداره! اون چیزی که تحت عنوان “کارتخوان رایگان” یا “کارتخوان بانکی” می‌شنوید، در واقع یه دستگاه پوزه که بانک یا شرکت‌های پرداخت‌کننده به صورت امانی به شما میدن. یعنی چی امانی؟ یعنی این دستگاه مال شما نمیشه، مال اوناست و فقط دارن بهتون “امانت” میدن که باهاش کار کنید. در عوض این امانت هم یه سری شرایط و محدودیت‌هایی وجود داره که الان براتون توضیح میدم.
بانک‌ها و شرکت‌های مالی این دستگاه‌ها رو برای چی بهتون میدن؟ خب معلومه، برای اینکه مشتری‌های جدید جذب کنن و پول بیشتری تو حساب خودشون بچرخه. اما خب، هیچ خدمتی هم بدون هزینه نیست! این کارتخوان‌های “رایگان” هم ممکنه یه سری هزینه‌های پنهانی داشته باشن که به مرور زمان خودشونو نشون بدن، مثلاً هزینه‌هایی بابت هر تراکنش یا هزینه‌های نگهداری. پس حواستون رو جمع کنید!
چطوری یه دونه از این کارتخوان‌های “امانی” یا “بانکی” بگیریم؟
حالا که فهمیدیم کارتخوان رایگان در واقع امانیه، بریم سراغ اینکه چطوری می‌تونیم یکی از اینا رو از بانک‌ها بگیریم. بانک‌ها معمولاً همین‌جوری یه دستگاه رو دست کسی نمیدن، یه سری شرایط دارن که باید رعایت کنید:
✅ جواز کسب داشته باشید
این اولین و مهم‌ترین شرطه! بانک‌ها دوست دارن کارتخوان رایگان رو به کسی بدن که یه کسب‌وکار واقعی و رسمی داره. اگه جواز کسب ندارید، کارتون برای گرفتن کارتخوان بانکی خیلی سخت میشه. برای بانک، جواز کسب یعنی شما یه کاسب پر و پاقرص هستید و تراکنش‌های زیادی هم دارید. مثل اینکه می‌خوای از بانک وام بگیری و ازت ضامن و گواهی کسر از حقوق می‌خوان!
✅ حجم تراکنش‌هاتون بالا باشه
بانک‌ها دوست دارن پولشون بچرخه! برای همین معمولاً از شما می‌خوان که ماهانه یه حداقل تعدادی تراکنش یا یه حداقل مبلغی رو با کارتخوان انجام بدید. مثلاً تو سال ۹۹، بعضی بانک‌ها میگفتن باید حداقل ۳۰۰ تا تراکنش تو ماه داشته باشید. تازه فقط تعداد مهم نیست، مبلغ تراکنش‌ها هم باید قابل توجه باشه، مثلاً هر تراکنش بالای ۲۵ هزار تومن. بانک این روند رو سه ماه پشت سر هم چک می‌کنه و اگه این حداقل‌ها رو رعایت نکنید، ممکنه بیان دستگاه رو ازتون بگیرن! اینجوری میشه که هم کارتخوان از دستتون می‌پره، هم وقتتون هدر میره.
✅ گردش حساب بالا داشته باشید
برای اینکه به بانک نشون بدید شما یه کاسب فعال هستید و دستگاه کارتخوان رایگان رو می‌خواید که حسابتون حسابی کار کنه، باید صورت‌حساب بانکی‌تون رو ارائه بدید. اگه تو حسابتون پول زیاد جابجا میشه و تراکنش‌های زیادی دارید، بانک بهتون اعتماد می‌کنه و احتمالاً دستگاه رو بهتون میده.
✅ تو همون بانک حساب باز کنید و پول بلوکه کنید
خیلی از بانک‌ها فقط به مشتری‌های خودشون کارتخوان میدن. یعنی اگه تو اون بانک حساب ندارید، باید یه حساب باز کنید. از اون مهم‌تر، بانک برای اینکه خیالش راحت باشه دستگاهش برمی‌گرده، یه مبلغی رو تو حساب شما بلوکه می‌کنه. این مبلغ مثل یه “ودیعه” یا “گرو” میمونه. تو سال‌های اخیر این مبلغ از ۲ میلیون تومن تا ۵ میلیون تومن متغیر بوده. یعنی یه پولی از حسابتون رو منجمد می‌کنن و تا وقتی کارتخوان رو دارید، نمی‌تونید به اون پول دست بزنید. اگه روزی کارتخوان رو پس بدید، پولتون آزاد میشه.
✅ ممکنه سرویس‌دهی فقط برای یه مدت خاصی باشه
بعضاً هم میشه که بعضی بانک‌ها این خدمات رو فقط برای یه مدت محدود ارائه بدن، مثلاً تو جشنواره‌ها یا کمپین‌های خاص.
خب حالا چطوری برای گرفتن کارتخوان از بانک اقدام کنیم؟
معمولاً برای گرفتن این کارتخوان‌ها، باید حضوری به شعبه بانک مورد نظرتون مراجعه کنید. مدارک شناسایی، جواز کسب و مدارک حساب بانکی‌تون رو ببرید و درخواست بدید.
خبر خوب: بعضی بانک‌ها مثل بانک ملی (از طریق سامانه سداد) و بانک ملت (از طریق سایت به پرداخت ملت) این امکان رو فراهم کردن که آنلاین هم ثبت‌نام کنید و دیگه لازم نباشه تا شعبه برید. این کار خیلی راحته.
اگه جواز کسب نداریم چی؟
اگه مغازه، دفتر کار یا پروانه کسب رسمی ندارید (مثلاً یه کاسب خانگی یا دوره‌گرد هستید)، ممکنه با ارائه استشهادنامه محلی (یه چیزی شبیه گواهی از اهالی محل که شما کاسبی می‌کنید) همراه با مدارک دیگه‌تون، بانک بعد از بررسی و اطمینان از اینکه سوءاستفاده‌ای از دستگاه نمی‌کنید، درخواستتون رو تایید کنه. البته این مورد رو باید از خود بانک بپرسید چون ممکنه برای همه بانک‌ها صدق نکنه.
کدوم بانک‌ها کارتخوان “امانی” میدن؟
خوشبختانه بانک‌های زیادی هستن که این خدمات رو ارائه میدن. برخی از معروف‌هاشون شامل:
- ✔ بانک ملی ایران (کارتخوان سداد)
- ✔ بانک ملت (کارتخوان به پرداخت)
- ✔ بانک سامان (کارتخوان سامان کیش)
- ✔ بانک سپه
- ✔ بانک پاسارگاد (کارتخوان پاسارگاد فناپ)
- ✔ بانک رسالت
- ✔ بانک اقتصاد نوین (کارتخوان ثابت پرداخت نوین)
- ✔ بانک کشاورزی
- ✔ بانک تجارت
- ✔ بانک صادرات
- ✔ بانک شهر
- ✔ بانک گردشگری
- ✔ بانک سینا (جالبه که بعضی مدل‌های کارتخوان ثابت این بانک ممکنه بدون بلوکه کردن پول هم داده بشن!)
- ✔ بانک مهر ایران
- ✔ بانک سرمایه
- ✔ پست بانک
- ✔ بانک رفاه کارگران
- ✔ بانک مسکن
- ✔ بانک آینده
- ✔ بانک دی
همچنین بانک‌های پارسیان، سامان، ملی و ملت چون زیرساخت‌های بزرگتری دارن، ممکنه تو دادن کارتخوان سرعت بیشتری داشته باشن.
گرفتن کارتخوان “امانی” چه خوبیا و چه بدیایی داره؟
مثل هر چیز دیگه‌ای، این کارتخوان‌های “امانی” هم مزایا و معایب خودشون رو دارن که باید حواستون بهشون باشه:
مزایای کارتخوان امانی
- ✔ اولش پول کمتری از جیبت میره: مهم‌ترین خوبی‌اش اینه که هزینه اولیه خرید دستگاه رو نمیدی. این برای کسب‌وکارهای نوپا که سرمایه کمی دارن، می‌تونه خیلی خوب باشه.
- ✔ مشتری بیشتر میاد: وقتی کارتخوان رایگان داری، مشتری راحت‌تر خرید می‌کنه و دیگه لازم نیست دنبال پول نقد یا عابربانک بگرده.
- ✔ قابلیت‌های خوب: می‌تونی به صندوق، کامپیوتر یا حتی ماشین حساب وصلش کنی.
- ✔ چند تا حساب بهش وصل میشه: می‌تونی چندتا حساب بانکی مختلف رو به یه دستگاه کارتخوان وصل کنی.
- ✔ ردگیری تراکنش‌های ناموفق: اگه یه تراکنش انجام نشد، می‌تونی پیگیری کنی.
- ✔ جابجایی راحت (برای سیار): کارتخوان سیار که دیگه عالیه! نه به خط تلفن ثابت نیاز داره، نه اینکه باید یه جا ثابت وایسی. می‌تونی تو مغازه‌ت راه بری، پای صندوق یا حتی تو دستت ببری بیرون اگه نیاز شد.
- ✔ انتقال اطلاعات سریع و امن: تراکنش‌ها خیلی سریع انجام میشن و از لحاظ امنیتی هم خیالتون راحته.
معایب کارتخوان رایگان
- ✔ هزینه‌های پنهان: یادته گفتم “رایگان”؟ خب اینجا میرسیم بهش. ممکنه یه سری هزینه‌های پنهان بابت هر تراکنش یا نگهداری داشته باشن که به مرور زمان حسابی زیاد میشن.
- ✔ امکانات کمتر: معمولاً این دستگاه‌های بانکی امکانات کمتری نسبت به کارتخوان‌هایی که می‌خرید دارن و شاید اونقدر که باید کارایی لازم رو براتون نداشته باشن.
- ✔ قراردادهای طولانی‌مدت: ممکنه بانک ازتون بخواد یه قرارداد طولانی‌مدت امضا کنید که شرایطش شاید همیشه به نفع شما نباشه.
- ✔ خطر جمع‌آوری دستگاه: اگه اون حداقل حجم تراکنش که بانک میگه رو تو چند ماه پشت سر هم نداشته باشید، بانک ممکنه بیاد و دستگاه رو ازتون پس بگیره! اینجاست که آدم حسابی تو ذوقش می‌خوره.
- ✔ پولتو بلوکه می‌کنی: همون قضیه ۲ تا ۵ میلیون تومن که گفتیم. این پول تا وقتی دستگاه دست شماست، تو حسابتون قفله و نمی‌تونید ازش استفاده کنید.
- ✔ کیفیت چاپ پایین‌تر: تو بعضی مدل‌ها، ممکنه رسید چاپی کیفیت خوبی نداشته باشه.
- ✔ شارژ باطری: اگه کارتخوان قابل حمل باشه، باید مرتباً حواستون به شارژ باطریش باشه.
- ✔ نیاز به اینترنت: اگه اینترنت یا شبکه بانکی قطع بشه، کارتخوان کار نمی‌کنه.
- ✔ زمان تحویل طولانی‌تر: کارتخوان‌های قابل حمل معمولاً هم ودیعه بیشتری می‌خوان، هم زمان تحویلشون طولانی‌تره.
کارتخوان امانی یا کارتخوان با مالکیت قطعی؟ کدامیک؟
با همه این حرف‌ها، بعضی از کاسبا و کارشناسا میگن که خرید کارتخوان با مالکیت قطعی، در درازمدت گزینه بهتریه. مخصوصاً برای کسب‌وکارهای کوچیک که دنبال یه راه حل باثبات هستن. اگه کارتخوان رو بخرید، چی میشه؟
- ✔ دستگاه مال خودتونه: دیگه نیازی نیست پول بلوکه کنید، یا نگران حداقل تراکنش و پس گرفتن دستگاه توسط بانک باشید. این یه جور سرمایه‌گذاریه.
- ✔ آزادی عمل بیشتر: دیگه به قوانین و شرایط عجیب و غریب بانک‌ها وابسته نیستید. می‌تونید دستگاه رو به هر حساب بانکی که دوست دارید وصل کنید.
- ✔ هزینه‌های قابل پیش‌بینی: دیگه خبری از هزینه‌های پنهان نیست. می‌دونید چقدر پول دادید و تمام.
- ✔ امکانات متنوع‌تر: دستگاه‌هایی که می‌خرید معمولاً قابلیت‌های بیشتری دارن و می‌تونن به کارایی و مدیریت بهتر کسب‌وکارتون کمک کنن.
- ✔ پشتیبانی و خدمات: شرکت‌هایی مثل دامون پوز (که از ارائه‌دهندگان کارتخوان تو ایران هستن) قیمت‌های خوبی دارن، پشتیبانی فنی دائم و تعمیرات تخصصی هم ارائه میدن.
یک نکته جالب: اگه از دامون پوز کارتخوان بخرید، بدون جواز کسب هم می‌تونید صاحب دستگاه بشید و فقط یه کد رهگیری کافیه. تازه، دستگاهی که می‌خرید رو می‌تونید به هر حساب بانکی که دارید وصل کنید. این یعنی یه عالمه آزادی عمل برای شما!
حرف آخر و جمع‌بندی
خب دوستان، دیدید که قضیه کارتخوان رایگان اونقدرها هم که به نظر میاد “رایگان” نیست! در واقع این کارتخوان‌ها امانی هستن و یه سری شرایط و هزینه‌های پنهان خودشون رو دارن، مخصوصاً اون بحث بلوکه کردن پول و حداقل تراکنش که باید حسابی حواستون بهش باشه.
در نهایت، تصمیم با شماست که کدوم گزینه رو انتخاب کنید. اگه یه کسب‌وکار بزرگ دارید و گردش حسابتون خیلی بالاست، شاید گرفتن کارتخوان از بانک براتون به صرفه باشه. ولی اگه یه کاسب کوچیک هستید، یا دوست دارید آزادی عمل بیشتری داشته باشید و از هزینه‌های پنهان فرار کنید، خرید کارتخوان اندرویدی با مالکیت قطعی می‌تونه یه سرمایه‌گذاری مطمئن‌تر و با آرامش خاطر بیشتر باشه.
